به گزارش تحریریه سینوا، نماهنگ «ایرانیوم» ساخته سید مهدی کرباسی، لوح افتخار دوازدهمین جشنواره فیلم عمار و رتبه سوم جشنواره موسیقی نوای مهر را کسب کرده. گفتگویی با ایشان ترتیب دادهایم که به مناسبت روز ملی فناوری هستهای منتشر میکنیم.
لطفا بعد از مطالعه کامل این گفتگو در صورتی که از آقای کرباسی سوالی دارید، در بخش دیدگاهها مطرح نمایید. از ارائه نقدها و نظرات خود در بخش دیدگاهها دریغ نفرمایید. چرا که با این کار میتوانید در تهیه هر چه بهتر مطالب سایت، به ما کمک کنید.
لطفا خودتان را بطور کامل معرفی کنید و درباره ورودتان به عرصه فیلمسازی و فعالیتهایتان در این عرصه تاریخچه مختصری بیان بفرمایید.
سید مهدی کرباسی هستم، متولد سال ۱۳۶۹ در شهر تهران و ساکن تهران هستم.
حدودا از ۱۳۸۹ وارد مجموعه «سفیرفیلم» شدم. تا ۱۳۹۵ در «سفیرفیلم» به تولید مستندهای کوتاه و بلند مشغول بودم. از ۱۳۹۵ با عدهای از دوستان مجموعه «ارمیا فیلم» را راهاندازی کردیم. در این مجموعه به تولیدات «داستانی» وارد شدم. در ابتدا تمرکزم روی فیلمنامه بود و اکنون حدود ۲ سال است که مشغول تولید و کارگردانی این آثار هستم.
لطفا چند اثر از شناخته شده ترین آثار خودتان را نام ببرید.
مستند «شب نامه» شناخته شده ترین مستندی است که تولید کردهام. همینطور مستند «فاکتور صوری»، تهیه کنندگی مستند «کدام انحراف؟»، مجموعه داستانی «مادر من قهرمان من» و نماهنگ ایرانیوم.
از چه زمانی و چطور و با چه هدف و انگیزهای به ساخت نماهنگ روی آوردید؟
من همیشه در تولید آثار مستند و داستانی روی «قصه» حساس بودم و سعی میکردم قصه خوبی را برای مخاطب تعریف کنم. اگر بخواهیم یک قصه را در قالب یک فیلم داستانی یا سینمایی روایت کنیم، به زمان بلندی نیاز داریم. مثلا برای روایت قصه نماهنگ ایرانیوم با همه جزئیات، در قالب داستانی، شاید لازم بود یک اثر هفتاد هشتاد دقیقهای تولید کنیم. اما قالب «نماهنگ»، ظرفیت روایت چنین قصهای را در مدت زمان هفت هشت دقیقه و یا کمتر دارد. این ویژگی نماهنگ، یعنی ظرفیت روایت یک قصه در مدت زمان چند دقیقه، میتواند برای تولیدکننده جذاب باشد.
آیا نماهنگ ایرانیوم برای سرود آن ساخته شده یا اینکه سرود، پس از نگارش فیلمنامه نماهنگ ساخته شده؟
سرود این نماهنگ، قبل از تولید آن وجود داشت. ما بعد از اینکه سرود را شنیدیم شروع به ایدهپردازی کردیم و در نهایت به ایده «ایرانیوم» رسیدیم.
آقای سید مهدی کرباسی لطفا درباره وجه تسمیه نماهنگ ایرانیوم و شکلگیری ایده ساخت آن توضیح بفرمایید.
سرود این نماهنگ، قبل از تولید آن وجود داشت. ما بعد از اینکه سرود را شنیدیم شروع به ایدهپردازی کردیم و در نهایت به ایده «ایرانیوم» رسیدیم. در فرایند ایدهپردازی به این نتیجه رسیدیم که روی تقویت روحیه خودباوری در نوجوانان کار کنیم. لفظ «ایرانیوم» خیلی شبیه به کلمه «اورانیوم» است که کاربرد زیادی در انرژی هستهای و تولید برق از آن دارد. از طرفی از این کلمه در فضاهای دیگری هم استفاده کرده بودند. اسم یک مستند هم که آمریکاییها درباره پرونده هستهای ایران ساختهاند «ایرانیوم» است. سازنده آن مستند، برای اینکه نشان دهد هستهای شدن ایران خطرناک است، این اسم را انتخاب کرده بود. ما در واقع یک بدل زدیم و این لفظ را به یک سنگ نسبت دادیم. سنگی عجیب و غریب که با استفاده از یک دستگاه خیالی که شهید چمران آن را ساخته، برق تولید میکند.
به نظر شما کدامیک از این موارد در «ایرانیوم» وزن بیشتری دارد: «ایجاد انگیزه در مخاطب برای شناخت بیشتر شهید چمران» یا «ایجاد انگیزه در مخاطب برای حرکت در مسیر پیشرفت کشور و امید به آینده»؟
به نظرم دومی. توضیح اینکه شهید چمران شخصیت عجیب و ذوابعادی داشتند. ایشان یک روحیه لطیف و هنری داشتند که ما این روحیه را در مناجاتها و دیگر آثار ایشان میبینیم. از طرف دیگر یک شخصیت برجسته علمی بودند. موضوع انتخاب شده برای نماهنگ ایرانیوم در حوزه فیزیک پلاسما است که رشته تخصصی شهید چمران بوده. ما از اینجا پلی زدیم به مسئله خودباوری و امید به آینده. ما خواستیم وقتی نوجوان ایرانی این اثر را میبیند، احساس کند که خارج از چهارچوبهای رایج و محدودکننده خلاقیت، میتواند کارهایی انجام دهد که کارستان است. و این خودباوری را در خودش ایجاد کند که میتواند یک جهش را برای کشور رقم بزند.
پرداختن به شخصیت شهید «چمران» در نماهنگ ایرانیوم برای کسانی که دیدن نماهنگهای تولید شده درباره نوجوانان یا برای نوجوانان را دنبال میکنند، شاید غافلگیرکننده باشد. لطفا درباره دلیل انتخاب شخصیت شهید «چمران» برای تولید نماهنگ توضیح بدهید.
یک دلیل دیگر ما برای انتخاب شهید چمران این بود که ایشان بهترین شرایط زندگی در آمریکا را رها میکند. او برای کمک به یک جمع ایمانی، خودش را در یک موقعیت جدید که سختیهای زیادی دارد قرار میدهد. اینها مسائلی هستند که درباره ایشان خیلی مغفول واقع شدهاند. من در این باره خاطره جالبی هم از تولید این اثر دارم:
«یک روز یکی از دستیاران تصویر، هنگام بحثهای انتخاب شهید چمران، پرسید: شهید چمران چه ربطی به این مسائل دارد؟ وقتی من توضیح دادم که ایشان بهترین شرایط را در دانشگاه برکلی آمریکا رها کردهاند و غیره، اظهار تعجب میکرد. میگفت من اصلا این چیزها را نمیدانستم.»
اینها را عموم مردم کمتر میدانند. خیلی از شهدای ما اینطور بودند. از شخصیتهای برجسته علمی ما بودهاند. از رتبههای بالای کنکور؛ از دانشجویان دانشگاه شریف بودهاند. اما دانشگاه را رها کردند و به جبهه رفتند. ما باید ببینیم کسانی با این هوش سرشار، چه چیزهایی دغدغهشان بوده که چنین تصمیمی گرفتهاند.
بنابراین ما به نظرمان آمد اثری تولید کنیم که تلنگری باشد برای نوجوانان. تا از این بُعد هم به شهید چمران نگاه کرده و درباره ایشان کنکاش بکنند.
آهنگساز نماهنگ ایرانیوم آقای «رضا ثقفی» است که از ایشان هم به خاطر ساخت نماهنگ «روز انتخاب» در جشنواره مردمی فیلم عمار تقدیر شد. درباره تجربه همکاری با ایشان توضیحاتی بفرمایید. آیا با آقای «ثقفی» در ساخت آثار دیگری هم همکاری داشتهاید؟
ما در تولید نماهنگ ایرانیوم، از بین کسانی که سرود را تولید کرده بودند، با آقای اسماعیلی از «سینوا» تعامل داشتیم. چون سرود نماهنگ، به سفارش «اتحادیه انجمن اسلامی دانشآموزان» تولید شده بود و ما با سرود آماده شده مواجه بودیم. به همین دلیل با آقای ثقفی تعامل مستقیمی نداشتیم. برای تولید آثار دیگر هم تا به حال توفیق همکاری با ایشان را پیدا نکردیم.
فکر میکنید موسیقی و شعر این اثر، چه سهمی در توفیق سید مهدی کرباسی در ساخت نماهنگ ایرانیوم دارد؟
به نظر من، موسیقی سرود نماهنگ ایرانیوم، در جهت ایجاد فضای «پرشور» برای نوجوانان در این اثر خیلی موثر بوده. همینطور شعر. البته ما مقداری به فضای شعر نقد داشتیم. از جمله اینکه شعر تعدد مفاهیم دارد. همین مسئله، مقداری کار ما را در فضای ساخت تصاویر، پیچیده و سخت کرد. البته میدانم که وجود تعدد مفاهیم در شعر، خواست سفارش دهنده ساخت سرود بوده. اما سرود نماهنگ ایرانیوم، در مجموع، اثر خوب و قابل قبولی در مقایسه با سرودهای مشابه دیگر است.
علت تاخیر در انتشار رسمی نماهنگ ایرانیوم چیست؟
تصمیمگیری در اینباره به عهده ما نیست. این سوال برای ما هم وجود دارد…
آیا تصمیمی برای ساخت نماهنگهایی از قبیل «ایرانیوم» در آینده دارید؟ (مثلا درباره شهدای هستهای و دیگر مفاخر کشور)
ایرانیوم تجربه سختی بود. به عنوان مثال در یکی دو روز از مراحل ساخت اثر، من از نظر جسمی به اصطلاح «خالی کردم». از نظر زمانی و بودجهای محدودیت داشتیم. سکانس پایانی نماهنگ را به خاطر این محدودیتها خیلی سریع تصویربرداری کردیم. من امیدی نداشتم که بتوانیم چیز خوبی از این بخش دربیاوریم. هنگام ساخت این سکانس، بچههای بازیگر خسته بودند؛ مقداری سر و صدا داشتیم که باعث اعتراض همسایهها شد. خلاصه ماجراهای عجیبی برای ساخت سکانس پایانی داشتیم. خدا را شکر میکنم که این بخش از کار که مهم بود، هر چند ایدهآل نبود، اما قصه را به اصطلاح درآورد.
به همین دلایل، بطور کلی ساخت نماهنگهایی که روایتگر یک قصه هستند، سخت است. چون هم باید تعدد پلان داشته باشیم، هم پلانهای درستی داشته باشیم. هم کار در یک زمان محدود ساخته شود و بتواند قصه را روایت بکند.
ما در مجموعه «ارمیا فیلم» هدفگذاری بلندمدتمان تولید فیلمهای فانتزی و علمی – تخیلی است. رگههای این نوع را در نماهنگ ایرانیوم، مجموعه «مادر من قهرمان من» و سایر تولیداتمان میتوان دید. نکتهای درباره تولیدات فانتزی و علمی–تخیلی وجود دارد. و آن هزینه مازاد ساخت این آثار به دلیل کاربرد جلوههای ویژه در آنهاست. ما اگر بخواهیم باز هم نماهنگ تولید بکنیم، احتمالا آنها را در همین فضای فانتزی و علمی–تخیلی تولید میکنیم. اما با توجه به این موارد برای قانع کردن سرمایهگذارها سختیهایی خواهیم داشت. به همین دلیل شاید ساخت آثاری مشابه ایرانیوم بوسیله ما، دیر به دیر اتفاق بیافتد.
آقای سید مهدی کرباسی اگر مطلب ناگفتهای درباره نماهنگ ایرانیوم یا مراحل ساخت آن دارید بفرمایید.
نقدهایی به دوستان اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان به عنوان سفارش دهنده تولید اثر داشتیم. اما اعتماد آنها به ما که تجربه تولید نماهنگ نداشتیم، شایسته تقدیر است. از این جهت از دوستان اتحادیه به ویژه آقای جانباز، آقای قنبری و آقای عظیمی و دیگران تشکر میکنم. با وجود کاستیهایی که در تولید داشتیم، نفس اعتماد آنها و مجموعه «شتابدهنده امید» به خودمان را شایسته تقدیر میدانم. انشاءالله که موفق باشند و به خواستههای خود برسند.
اتمام مصاحبه.
احتمال دارد که افراد یا مجموعههایی را پیشنهاد داشته باشید که بخواهید با آنها مصاحبه شود. لطفا در قسمت دیدگاهها به ما بگویید تا در صورت امکان با آنها هم گفتگویی ترتیب داده و تقدیم شما کنیم.
مصاحبه کننده: مرتضی کلوب
2 دیدگاه
QEhVtgnvNWwc
WuCbpjRtzqQXM